Onze SWITCH naar een geïntegreerd hybride energiesysteem – deel 2

Wat zijn de technologische en maatschappelijke oplossingen voor het toekomstige energiesysteem voor wat betreft de onshore systemen? TNO organiseerde begin februari van dit jaar onder andere hierover een webinar. Vorige week werd in het eerste deel onder meer ingegaan op offshore wind, beheersystemen, flexibiliteit en het SWITCH lab. Hier in deel twee worden naast onshore systemen, netcongestie en een test in de Rotterdamse haven bekeken.

Doelstelling voor op het land is om in 2030 35 TWh te produceren aan hernieuwbare elektriciteit. Eind 2021 stond de teller op 22 TWh, gelijk verdeeld over zon en wind. “Als we de regionale ambities bij elkaar optellen komen we zelfs uit op een totaal streven van 55 TWh in dat jaar.” Het is een korte opsomming van Chris de Visser, Business Unit Manager aan Wageningen University & Research, die hij afsluit met dat 45% van de boeren hernieuwbare energie produceren. “Dat betekent dat 55% dat niet doet, alleen weet ik dat velen het wel willen maar met name niet kunnen vanwege de netcongestie. Slimme energie hubs zijn een interessante oplossing voor die problematiek.”

Bijdrage landbouw
Landbouw zou volgens De Visser meer kunnen bijdragen aan de opwek van duurzame energie. “Daar ligt een kans om lokaal de productie en het gebruik van hernieuwbare energie met elkaar te matchen.” Daarbij is ook een rol weggelegd voor de productie van waterstof wat het gebruik van diesel mogelijk (deels) gaat vervangen. Zoals bij de oogst zal dan vanwege piekgebruik - waarvoor opslag geen optie is - waterstof zowel geëxporteerd als geïmporteerd worden.

Toekomstig energiesysteem
Hoe gaat een toekomstig lokaal energiesysteem er uitzien? De Visser: “Allereerst heb je solar en wind. Verder natuurlijk een batterij, een elektrolyser en uiteraard een verbinding met het net, zodat we bij een overvloed aan aanbod goedkope energie kunnen inzetten, wat ook weer bijdraagt aan een vermindering van de congestie.” Dat, samen met het vervangen van diesel door waterstof, is de bijdrage die het platteland aan de energietransitie kan leveren. Het in deel 1 besproken SWITCH lab kan goed helpen om via tests voor allerlei verschillende lokale situaties oplossingen te bieden.

Haven van Rotterdam
Van de landbouw naar de haven van Rotterdam. Floor Schipper vertelde over hun ‘shore power’-programma voor zeeschepen. Zij is projectmanager in De Haven van Rotterdam. Ze liet haar licht schijnen over de gevolgde strategie, hun belangrijkste focus en de aanstaande pilot met ‘off grid shore power’. “Doel is om in 2030 90% van de schepen van off grid shore power te voorzien. Onze strategie daartoe bevat zogezegd drie pilaren. De eerste gaat om het verbeteren van de leefomgeving, of te wel om schepen in de buurt van de bewoonde omgeving. Pilaar twee behelst het terugdringen van de uitstoot van CO2 en stikstof.” Daarbij gaat het om onder andere containerschepen, veerboten en cruiseschepen. Die laatste categorie valt overigens ook onder de eerste pilaar. “De derde zuil betreft het aanmoedigen van innovatie en standaardisatie, wat zeer van belang is bij het lage voltage segment. Laag voltage zie je vooral terug bij de kleinere schepen.”

Fase B
Schipper ging vervolgens in op fase B van de pilot: de ‘off grid shore power’ oplossing. “We bereiden momenteel tests voor bij terminals die in gebruik zijn, waarbij we gaan kijken naar mobiliteit, integratie en operationele aspecten van het off grid power system.” Een innovatief kabel management systeem wordt daarbij als onderdeel van de set up meegenomen. Halverwege dit jaar zullen de tests starten. Schipper sloot af met het aangeven van het nut van het SWITCH lab. “Je kan daar bijvoorbeeld het gebruik van een batterij met het oog op peak shaving testen. Heel nuttig om te zien hoe alles in de praktijk werkt, voordat je live gaat.”