Nederlandse start-up verdubbelt golfenergie

Golfenergie kan over de hele wereld elektriciteit leveren voor circa 3 miljard huishoudens. Het Wave Energy Collective (Weco), een Nederlandse start-up, komt hiervoor met een innovatie: hun drijvende cilinder kan op een goedkopere wijze het dubbele aan golfenergie opwekken en is vijftig keer zo licht als bestaande installaties, laat Change Inc. weten.

Bijna alle van de huidige installaties benutten de verticale beweging van golven. Weco pakt juist de energie uit de horizontale beweging. “Daarmee kun je twee keer zoveel energie halen uit dezelfde golf”, vertelt oprichter Luc Hogervorst. Weco praat momenteel met een aantal investeerders. Eind 2022 won de onderneming de start-up prijs van de Haagse Vernieuwers Challenge. Eergisteren (15 mei) stond Weco in de finale van de Philips Innovation Award, maar haalde geen prijs.

Rollende cirkel
Hogervorst experimenteert vanaf zijn zeventiende met golfenergie. Destijds was dat in zijn vaders de garage voor een opdracht van school, later studeerde hij werktuigbouwkunde op de TU Delft. Daar zocht hij naar de beste wijze van energie opwekken uit golven en ontdekte dat de horizontale opwekking meer opleverde dan verticale. “Een golf is eigenlijk een cirkel die vooruit rolt. Dat merk je als je op de golven surft. Je pakt dan heel lang de energie van een golf mee en gaat vooruit in plaats van omhoog. Wij gebruiken die horizontale beweging. Dat is het verschil met andere, meer traditionele technologieën”, licht Hogervorst toe.

Lichte drijvende cilinder
Voordeel twee is dat het type installaties dat gebruik maakt van dit principe lichter is. De zware componenten die ingebouwd worden om de opwaartse druk van de golven om te zetten in energie, zijn niet nodig. De door Weco ontwikkelde drijvende cilinder ligt haaks op de golven. Erin is een generator geplaatst die als een soort gecompliceerde fietsdynamo de golfbewegingen in stroom omzet. De stroom gaat via een kabel naar het vasteland of een centrale hub. De cilinder is vijftig keer zo licht als bestaande verticale installaties waardoor het ook een stuk minder kost om te bouwen. Deze Wave Energy Converter van Weco kan op papier stroom opwekken voor 5 cent per kilowattuur (kWh). Momenteel ligt de marktprijs voor consumenten zo’n tien keer hoger, namelijk rond de 50 cent per kWh.

Prototype op zee
Momenteel is de start-up een twee meter lang prototype aan het bouwen en heeft een vermogen van om en nabij de 10 kilowatt, wat afhankelijk is van de kracht van de golven. Later dit jaar wordt het prototype voor de eerste keer op zee getest. Dat gebeurt op de Offshore Test Site van North Sea Farmers, twaalf kilometer van de kust van Scheveningen. “Dat is drie jaar na onze oprichting, dus dat is heel snel”, zegt medeoprichter Cas van de Voort. “We willen zo snel mogelijk testen. Als er dan veel fout gaat, kunnen we daar veel van leren. We willen zo snel mogelijk een installatie hebben die energie kan opwekken.” Op genoemde locatie zullen ook de ecologische ankers van Weco’s systeem getest worden. Deze zijn dusdanig ontworpen dat krabben, vissen en andere zeedieren daarin kunnen schuilen, wat gunstiger is voor de biodiversiteit.

Afgelegen gemeenschappen
In een later stadium wil Weco versie van twaalf meter bouwen, waardoor deze in een zeecontainer past. Verder hebben de oprichters plannen om op termijn ook met kleinere systemen op de markt te komen. Deze zouden door gemeenschappen op kleine(re) eilanden gebruikt kunnen worden. Zo zouden bijvoorbeeld vissers hun eigen boten kunnen gebruiken om deze systemen uit te zetten en zijn afgelegen dorpen in staat om eigen groene energie op te wekken. Op dit moment zijn zulke eilanden meestal afhankelijk van geïmporteerde diesel. Van de Voort: “Mijn opa werkte vroeger voor de Overzeese Gas- en Elektriciteitsmaatschappij, de OGEM, en heeft in het Caraïbisch gebied voor dat bedrijf allerlei olie-installaties gebouwd. Nu we in de energietransitie zitten zou het mooi zijn als ik in de voetsporen van mijn opa treed en dat we als Weco die eilanden gaan helpen om hun eigen groene energie op te wekken”, zegt hij.

Combinatie met windparken
De Europese Unie verwacht dat van de benodigde elektriciteit in 2050, 10 procent uit zee gaat komen. Daarbij zal golfenergie een van de hoofdbronnen zijn. De betrouwbaarheid is groter dan bij wind- en zonne-energie: waar zon en wind niet continu zijn, valt er 80 procent van de tijd stroom uit golven op te wekken. Dat is de reden dat Weco haar installaties het liefst tussen de windparken op zee zou zien liggen. “Daar is veel ruimte en daar liggen al veel elektriciteitskabels. Die kun je op deze manier veel efficiënter gebruiken”, klinken Hogervorst en Van de Voort eensgezind.