Heldere regels bij voorrang geven essentieel

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) is van plan om netbeheerders in staat te stellen om bij netaansluitingen voorrang te geven aan projecten die de congestieproblematiek verkleinen of oplossen. Hetzelfde geldt voor projecten die een maatschappelijke functie hebben, zoals woningbouw, gezondheidszorg, veiligheidsdiensten of scholen.

Voorrang
Netbeheer Nederland is qua uitbreidingsinvesteringen al langer met ACM in gesprek over de prioriteringsmogelijkheden. Dit voorstel van de ACM betreft het voorrang verlenen aan transportverzoeken en toegang tot het net. Daarmee komt er naast het principe van ´wie het eerst komt, wie het eerste maalt´ de mogelijkheid om organisaties die een maatschappelijke bijdrage leveren en niet als eerste komen, toch te bedienen. Dat ´first come, first serve´ principe werkt goed als er genoeg capaciteit is, maar bij schaarste kan het leiden tot maatschappelijk gezien ongunstige uitkomsten. Partijen die bijvoorbeeld juist kunnen bijdragen aan de oplossing van congestieproblemen, zouden dan moeten wachten op toegang tot het net.

Heldere regelgeving
Het is voor de netbeheerders van belang dat de overheid met heldere en eenduidige regels komt voor het prioriteren van de aanvragen. Duidelijk moet zijn op basis waarvan voorrang kan worden verleend, aangezien voorrang voor de één, langer wachten voor de ander betekent. Uiteindelijk is het niet aan de netbeheerders maar aan de overheid om te bepalen maatschappelijk gewenst is qua aansluitvolgorde. Netbeheer Nederland vindt dat deze vorm van voorrang geven ook zou moeten gaan gelden voor hernieuwbare gassen.

Geen handhaving tot besluit
Om af te kunnen gaan wijken van ‘first come, first serve’ start de ACM binnenkort een traject tot codewijziging, met de bedoeling om in mei ´23 een ontwerpbesluit te kunnen publiceren. De ACM staat het tot die tijd toe dat netbeheerders op het definitieve besluit anticiperen. Mochten zij in een concreet geval kunnen uitleggen waarom het geven van voorrang nodig is, zal de ACM niet handhaven.

Transparantie en objectiviteit
Dat houdt in dat netbeheerders in gebieden met een tekort aan transportcapaciteit vanaf nu in uitzonderingsgevallen de mogelijkheid hebben af te wijken van genoemd wie-het-eerst-komt-principe. Daarbij wordt uitgegaan van dat het prioriteren plaatsvindt op basis van transparante en objectieve criteria en voorrang geboden is om de gestelde (maatschappelijke) doelen te halen. De netbeheerders willen dit met elkaar afstemmen, zodat er algemeen geldende regels gehanteerd gaan worden.