2022: Minder afsluitingen maar steun blijft nodig

Vorig jaar zijn door netbeheerders 1978 gasaansluitingen en 2040 elektriciteitsaansluitingen van kleinverbruikers afgesloten. In totaal zijn er in Nederland 7,2 miljoen gasaansluitingen en 8,6 miljoen elektriciteitsaansluitingen kleinverbruik. Het grootste deel van de huishoudens heeft beide aansluitingen, zo meldt Netbeheer Nederland.

Netbeheer Nederland is benieuwd naar het effect van de maatregelen die door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat zijn genomen: het prijsplafond en de aangepaste ministeriele regeling met betrekking tot het afsluitbeleid.

Afsluitcijfers
De cijfers van 2022 lijken op die van 2020 en zijn flink minder dan de afsluitcijfers van 2021. In 2022 zagen we vooral weinig afsluitingen in de laatste maanden. Netbeheerders waren al terughoudend met afsluitingen vanwege wanbetalingen en waren daarbij in afwachting van aangekondigde maatregelen van het ministerie van K & E gericht op het tegengaan van grootschalige afsluitingen. Niet in deze cijfers meegenomen zijn afsluitingen met fraude, diefstal of veiligheid als achtergrond.

Meer moeite
Het is nog niet mogelijk om aan te kunnen geven of de aangepaste regeling afsluitbeleid kleinverbruikers het gewenste effect heeft. Netbeheerders zijn bij wet nog steeds verplicht om kleinverbruikers af te sluiten van elektriciteit en/of gas op het moment dat energieleveranciers een eindeleveringsbericht sturen. Wel is vastgelegd dat een leverancier meer moeite moet doen om een consument aan te zetten tot betaling ter voorkoming van afsluiting.

Te vroeg
Cijfers van TNO van eind januari geven aan dat circa zeshonderdduizend mensen in Nederland in energiearmoede leven, oftewel hoge energiekosten hebben tegenover meestal een beperkt inkomen. Deze groep zou groter zijn geweest, zonder de dempende maatregelen van de overheid. Directeur Beleid en Energietransitie Netbeheer Nederland Hans-Peter Oskam: “Het huidige afsluitbeleid dreigt per 1 april te vervallen. Dat vinden we echt nog te vroeg, omdat we niet goed weten wat het effect ervan is. Daarom vragen we om een oplossing zoals bijvoorbeeld het verlengen van het huidige pakket maatregelen met een jaar.” In de komende tijd wordt beslist of en zo ja hoe de regeling vervolgd wordt.

Twee maatregelen
Het prijsplafond houdt in dat de kostprijs voor een jaarverbruik tot 2900 kWh elektriciteit en 1200 m3 gas wordt teruggebracht tot het prijsniveau van januari 2022. Daarna geldt de prijs in het energiecontract. De andere maatregel betreft de plicht van energieleveranciers om zich maximaal in te spannen om contact te krijgen met wanbetalers. Daartoe is een wijziging aangebracht in de ministeriele regeling. De energieleverancier moet de (klein)verbruiker bij allerlei instanties aankaarten voor financiële ondersteuning. Tot slot is de leverancier verplicht om een betalingsregeling aan te bieden aan de (klein)verbruiker die toen deze wijziging in werking trad werd afgesloten wegens wanbetaling. Doel is een hervatting van de levering en/of het transport.

Netbeheerders
Hetzelfde geldt voor netbeheerders. Ook zij moeten gebruikers die op dit moment al zijn afgesloten vanwege wanbetaling een betalingsregeling aanbieden voor openstaande facturen bij de netbeheerder wanneer deze daarom vragen. Hierbij gaat het om afsluitkosten, heraansluitkosten en verbruikskosten in de periode dat er geen contract was. Wanneer het om enkele niet gedane betalingen gaat, is het aan de energieleveranciers om met de betreffende consumenten in contact op te nemen. Dat kan enige tijd duren. Pas na een aantal vergeefse contactpogingen, wordt met de netbeheerders contact opgenomen via een zogeheten bericht van eindelevering, oftewel het afsluitverzoek.